Kovid-19’dan ölen ve hastalık teşhisi konanların sayısına bakıldığında yeniden Nisan ayına dönmüş durumdayız. Bütün dünya ikinci dalganın şokunu yaşıyor. Aşı ile ilgili çalışmalar umut verici olsa da pandeminin gelecek yılın sonbaharına kadar süreceği dillendiriliyor. Çeşitli aşılar geliştirildi ve şu anda insanlar üzerinde deneniyor. Bunların yüz milyonlarca doz üretilmesi, soğuk zincirde saklanması, iletilmesi ve aşılama programlarına alınması uzun bir süreci gerektiriyor. Kendi önlemi kendin al!!! Bu nedenle bireylerin üzerine düşen görevleri bulunuyor ya da herkesin kendi önlemini alması gerekiyor. Bunların başında maske-mesafe-hijyen gelirken, kalabalık ortamlara girmemek-evde daha çok vakit geçirmek bulaşıyı önleme, sağlıklı beslenerek bağışıklık sistemini güçlü kılma da hastalığı daha hafif geçirme açısından son derece önemli. Bağışıklık sistemimizi tehdit edenlerden biriside sağlıksız gıdalar. Bunlardan birisi de gıdaların tüketilmelerinden kısa bir süre sonra mide ve bağırsak sisteminde farklı şiddette izlenen rahatsızlıklarolarak ortaya çıkan gıda kaynaklı hastalık ve zehirlenmelere neden olan gıdalar. Bunlar aşırı yeme, alerji, zehirli bitki ve hayvan dokuları, kimyasal maddeler, hayvan parazitleri mikropların neden olduğu rahatsızlıklara benzer belirtiler verebiliyorlar. Halk arasında genel olarak gıda zehirlenmeleri olarak adlandırılan tüm bu rahatsızlıkların belirtileri çoğu zaman birbirine çok yakın ve benzer olduğu için birbiriyle karıştırılabiliyor. Mikroplar… Gıda kaynaklı bulaşmalarda hastalık etmeni olan patojen mikroorganizmalar (hastalık yapan mikroplar)gıdalar üzerinde çoğalmış olarak vücuda alındıklarında, bağırsak sisteminde tutunarak yayılıyor ve hastalığa neden oluyorlar.Bazıları da vücuda alındıktan sonra bağırsak sisteminde oluşturdukları toksinler ile hastalığa sebep oluyorlar. Gıdaların sadece pasif bir taşıyıcı olarak rol aldıkları,örneğin tüberküloz mikrobu gibi hastalık yapan mikropların çoğalmasına imkân tanımaksızın onları naklettikleri durumlar da söz konusu. Toksinler… Diğer başka gıda zehirlenmeleri mikropların gıdalar üzerinde oluşturdukları toksinlerin vücuda alınması sonucunda görülüyor. Bunlara konservelerde ölümlere neden olan botulinum zehirlenmesi yapan ve clostridiumbotulinumolarak adlandırılan mikrobu örnek verebiliriz. Buradaki zehirlenme bu mikrobun çıkardığı toksin ile oluyor. Yine mikotoksikosisadı verilen ve küf mantarlarının neden olduğu hastalıklara, özellikle kurutulmuş gıdalarda sorun yaratan aflatoksinlerbaşta olmak üzere bazı toksinlerin gıdalar ile vücuda alınması neden oluyor. Gıdalar aracılığı ile insanlarda meydana gelen diğer hastalık ve zehirlenmelerde doğrudan bitkilerin neden olduğu zehirlenmeler, mantar zehirlenmeleri, ağır metaller başta olmak üzere kimyasal zehirlenmelerde önem taşıyorlar. Korona günlerinde ihtiyacımız olan güçlü bir bağışıklık sistemi… Hastalık ve zehirlenmelerin ortaya çıkışında vücuda giren mikrop veya toksin miktarı birinci derecede önemli olmakla beraber, kişinin genel direnci ve beraber alınan diğer gıdalar da hastalanma veya zehirlenmelerde etkili oluyorlar Risk grubu yüksek olarak tanımlanan hamileler, bebekler, yaşlılar ve özellikle bağışıklık sistemi güçsüz olan kişilerde doğal olarak bu tip hastalanmalar ve zehirlenmeler çok daha fazla görülüyor. Bunun dışında genel olarak kabul edildiği şekli ile basit bir nezle dahi bu tip hastalıkların etkisinin artmasına neden oluyor. Bütün bunlara karşın, çok istisna olmak üzere bir hastalığın başka bir hastalığın etkisini ortadan kaldırması da söz konusu. Örneğin bir enfeksiyon sonucunda ishal olmuş kişinin vücuduna ilave olarak bir toksin girerse ishalin etkisi ile toksinin bağırsakta emilmeden dışarı atılması söz konusu olabiliyor. Hastalık etmenini taşıyan gıda ile birlikte alınan diğer gıdaların etkisine en tipik örneközellikle et ürünlerinin mide asidini düşürmesi ve hastalık etmeninin kolaylıkla geçmesine izin vermesi olarak gösterilebilir. Yine mayonez gibi yağlı gıdalarda yağ içerisine mikroplar gizleniyor, böylece mide asidinden hiç etkilenmeden hastalığa neden oluyorlar. Aman dikkat!!! ' '