Toplumsal yaşamın dinamikleri içinde ortaya çıkan kavramlar, insanların günlük hayatlarını şekillendirirken, aynı zamanda anlamlandırmaya çalıştıkları birçok soruyu da beraberinde getirir. Bu noktada, vatandaşlar arasında sıkça dile getirilen ve araştırılan konulardan biri de "tecessüs"tür. Tecessüs nedir? Tecessus ne demek din? Bu yazıda, tecessüsün genel anlamını anlatarak, özellikle dinî boyutunu detaylı bir şekilde ele alacağız.
Tecessüs nedir?
Tecessüs, bir kimsenin özel durumunu merak edip öğrenmek için onun bilgisi ve rızası dışında gizlice araştırma yapmayı ifade eder. Kelime olarak, "araştırmak, dikkatle bakmak" anlamındaki cess kökünden türeyen tecessüs, "gözetlemek, bir haberi araştırmak, iyice öğrenmek" demektir.
Tecessus ne demek din?
Tecessus, İslam ahlakında yasaklanmış bir davranıştır. Kur'an-ı Kerim'de, "Ey iman edenler! Zannın çoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını araştırmayın. Biriniz diğerinizi arkasından çekiştirmesin. Biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz. Allah'tan korkun. Şüphesiz Allah tevbeleri kabul edendir, esirgeyendir." (Hucurat, 49/12) ayetinde, tecessüsün günah olduğu ve bundan kaçınmanın gerektiği belirtilmiştir. Tecessus, çeşitli şekillerde gerçekleşebilir. Örneğin, bir kimsenin özel konuşmalarını dinlemek, onun özel eşyalarını karıştırmak, onun hakkında gizlice bilgi toplamak tecessüs sayılabilir.
Tecessus, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde olumsuz sonuçlara yol açabilir. Bireysel düzeyde, tecessüs kişinin güven duygusunu zedeleyebilir, onu huzursuz ve endişeli yapabilir. Toplumsal düzeyde ise tecessüs, dedikodu, iftira, kavga ve çatışmalara neden olabilir.
