Kullanıcılar ALS hastalığının perde arkasını merak ediyor. Peki, ALS nedir ve nasıl başlar? Bu soruların cevapları, birçok kişinin kafasındaki soru işaretlerini gidermeye yetiyor. İnsanların bu konudaki arayışlarını cevapsız bırakmamak için, ALS'nin sırlarını açığa çıkarıyoruz.
ALS hastalığı nedir?
Ünlü fizikçi Stephen Hawking'in 2018 yılında hayatını kaybetmesine yol açan Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastalığı, beyin ve omurilikte istemli kas hareketlerinin kontrolünü sağlayan sinir hücrelerinin hasarlanması ve kaybıyla karakterize ediliyor. ALS, motor nöronların büyük bir kısmını öldürerek sinir sisteminin felç olmasına neden olurken, beynin zihinsel faaliyetlerini genellikle etkilemez. Halk arasında "Kas erimesi" olarak bilinen ALS, tüm vücuttaki kasların işlevsiz hale gelmesine ve zamanla konuşma yeteneğinin kaybına yol açabilir.
ALS, ünlü isimlerin de yaşamlarını değiştiren bir hastalıktır; Stephen Hawking'in yanı sıra Suna Kıraç, Sedat Balkanlı, Sevinç Aktansel, İlyas Tüfekçi, İsmail Gökçek gibi birçok tanınmış kişi de bu hastalıkla mücadele etmiştir.
21 Haziran Dünya ALS Günü dolayısıyla yapılan açıklamalarda, Acıbadem Fulya Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Beyza Çitçi Yalçınkaya, ALS hastalığının daha çok erkekleri etkilediğini belirtti. Türkiye'de yaklaşık 8 ila 10 bin arasında ALS hastası olduğu düşünülse de, henüz teşhis edilmemiş veya yanlış teşhis edilmiş hasta sayısının da önemli olduğu vurgulandı.
ALS hastalığı nasıl başlar?
ALS, genellikle 55 yaş civarında ortaya çıkar ve erkek cinsiyet ile yaş hastalık risk faktörlerini oluşturur. Genetik formu dışında kalan ALS vakalarının çoğu orta yaşlarda görülürken, genetik formlar daha erken yaşlarda ortaya çıkabilir.
Hastalığın tanısı, klinik bulguların ve elektrofizyolojik testlerin yanı sıra diğer kas hastalıklarını dışlamak için yapılan kan testleri ve bazı görüntüleme çalışmalarıyla konur. Şu ana kadar ALS için kesin bir tedavi bulunmamakla birlikte, semptomları hafifletmeye yönelik destek tedavileri yaşam kalitesini artırabilir ve yaşam süresini uzatabilir.
ALS'ten korunmak veya riskini azaltmak için belirlenmiş kesin bir yöntem bulunmamaktadır. Hastalığın ortaya çıkışında rol oynayan faktörler arasında aşırı fiziksel aktivite, oksidatif stres, viral enfeksiyonlar ve bağışıklık sistemi bozuklukları olduğu düşünülmektedir. ALS tanısı konan hastaların yaşam süresi, hastalığın ilerleme hızı, tutulumun bölgesi ve aldığı destek tedavilerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
