Sivas'ın Zara ilçesindeki 36. Talimgâh Alayı Şehitliği'nin hikayesi, duygusal bir geçmişe sahip. 1914 yılında Doğu Cephesi'ne asker yetiştirmek amacıyla kurulan bu alay, savaşın patlak vermesinin ardından birçok asker için tedavi merkezi haline geldi. Ancak aynı dönemde patlak veren salgın hastalıklar, birçok Mehmetçiği etkisi altına aldı ve tedavi için gelenler arasında da kayıplar yaşandı.
Zara eski İlçe Milli Eğitim Müdürü İsmail Hakkı Acar, alayın amaçlarını ve yaşananları anlatarak, salgının etkisiyle birlikte bölgedeki şehitlerin toplu mezarlara defnedilme zorunluluğunun doğduğunu ifade etti. Tedavi edilen askerlerin yeniden cepheye sevk edilmesine rağmen, ölümlerin önlenememesi ve defin işlemlerinin güçleşmesiyle 50 ila 60 kişilik toplu mezarlara şehitlerin defnedildiğini belirtti.
Acar'a göre, şehitlikte yatan asker sayısıyla ilgili olarak halk arasında farklı rivayetler bulunmakta. Araştırmaları sırasında 256 şehit ismine ulaştığını ancak şehitlikte yatan asker sayısının bu rakamdan çok daha fazla olduğuna dair söylentilerin dolaştığını dile getirdi. Şehitlik üzerine 1915 yılında başlanan anıtın, 1939 Erzincan depremiyle zarar gördüğünü ve daha sonra turistik bir cazibe merkezi haline geldiğini de ekledi.
Zara'da bulunan şehitliğin tarihi geçmişi, bölgenin kültürel ve askeri mirasına önemli bir katkı sağlıyor. Acar'ın ifadeleriyle, şehitlikte yatan askerlerin sayısı zamanla artış göstermiş ve bugün yaklaşık olarak 275 şehidin burada yattığı biliniyor. Bu şehitlik, bölgenin tarihindeki önemli bir iz bırakmış ve yerel halkın da saygı ve minnetle ziyaret ettiği bir anıt niteliği taşımaktadır.
