Türkiye'nin modern tarihinde hayati bir rol oynamış bu kongreye dair merakı canlandırıyor. Bu kritik tarihî döneme ışık tutmak ve o dönemde alınan kararların önemini anlamak için birlikte derinlemesine bir yolculuğa çıkmaya hazır mısınız?
Sivas Kongresi nerede yapıldı?
Sivas Kongresi, Türkiye'nin orta kesiminde, Anadolu'nun İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Sivas şehrinde gerçekleşti. Sivas, tarih boyunca önemli bir kültürel ve ticari merkez olmuş, Osmanlı İmparatorluğu döneminde de önemli bir şehir konumunda bulunmuştur. Kongre, 4 Eylül 1919'dan 11 Eylül 1919'a kadar Sivas'ta toplandı. Bu tarihler arasında Sivas, ulusal kurtuluş mücadelesinin önemli merkezlerinden biri haline geldi. Kongre, Sivas'ın bu tarihi önemi ve stratejik konumu nedeniyle bu şehirde düzenlendi. Sivas, iç Anadolu'nun kalbinde yer almasıyla, o dönemde ulaşım açısından da önemli bir düğüm noktasıydı. Bu nedenle, farklı bölgelerden gelen temsilcilerin kolayca bir araya gelebildiği ve ulusal çıkarlar konusunda birlikte hareket edebildiği bir mekân olarak tercih edilmiştir. Sivas Kongresi'nin bu şehirde düzenlenmesi, ulusal kurtuluş hareketinin ortaya koyduğu kararlılık ve karar alma sürecinin sembolik bir ifadesi olarak da kabul edilir. Kongre, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin önemli bir adımı olmuş ve Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı bir platform haline gelmiştir.
Sivas Kongresi'nde hangi kararlar alındı?
Sivas Kongresi, Mustafa Kemal'in Amasya Bildirisi'nden sonra I. Dünya Savaşı'nın ardından işgal altındaki Türk topraklarını kurtarmak ve Türk milletinin bağımsızlığını sağlamak için seçilen ulusal temsilcilerin bir araya geldiği bir platformdu. 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında gerçekleşen bu kongre, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde önemli bir kilometre taşıdır. Kongre, daha önce Erzurum Kongresi'nde alınan kararları genişleterek ulusal bir boyut kazandırdı ve yeni Türk Devleti'nin kuruluşuna temel oluşturdu. Vatanın bütünlüğü ve bağımsızlığıyla ilgili alınan kararlar, Erzurum Kongresi'nin ardından Sivas Kongresi'nde de onaylandı. Sivas Kongresi aynı zamanda Cumhuriyet Halk Partisi'nin ilk kurultayı olarak kabul edilirken, Irâde-i Milliye gazetesinin çıkarılmasına da burada karar verildi. Kongreye, doğu illerini temsilen Erzurum Kongresi'nde seçilen Heyet-i Temsiliye üyeleriyle birlikte Batı ve Orta Anadolu'dan gelen temsilciler katıldı, böylece kongre ulusal bir nitelik kazandı. Delege sayısı konusunda tartışmalar olsa da, katılımın Ankara gibi bazı illerde valilik baskısı nedeniyle engellendiği, bazı delegelerin yola çıkmasının engellendiği veya kongre sonrasında Sivas'a ulaşabildiği belirtilir. Sonradan katılanlarla birlikte delege sayısının 41 olduğu ifade edilirken, farklı kaynaklarda bu sayının 31, 33, 38 gibi rakamlarla da verildiği bilinmektedir. Kongrenin ilk oturumunda, delegeler İttihat ve Terakki ile herhangi bir bağlarının olmadığını kanıtlamak için özel bir yemin metni hazırladı ve bu metni okudu. Bu yemin, kongrenin süresince kişisel çıkarlardan ve siyasi ayrılıklardan arınmış bir şekilde çalışacaklarına dair bir taahhüt içeriyordu.
