Kütahya, sadece çinisiyle değil, aynı zamanda tarihî dokusuyla da dikkat çeken bir şehirdir. Kütahya'nın dar sokaklarında yürürken, sizi karşılayan tarihî yapılar arasında özellikle türbeler dikkatinizi çekecektir. "Kütahya türbeleri nerede?" sorusuyla yola çıkanlar için şehir, birbirinden değerli ve gizemli türbelerle doludur. Bu türbeler, Osmanlı döneminin izlerini taşırken aynı zamanda dini ve kültürel mirası yaşatmaktadır. Kütahya'nın gizemli türbeleri, ziyaretçilerine zamanın ötesinde bir deneyim sunar ve mistik bir atmosferde yolculuğa çıkarır. Bu yazıda, Kütahya'nın mistik dünyasına doğru bir keşif gezisi yapmak için size bir davet sunuyoruz. Hazırsanız, şimdi Kütahya'nın gizemli türbelerini keşfetmeye başlayalım ve şehrin tarihî dokusunda unutulmaz bir yolculuğa çıkalım.
Kütahya’da hangi türbeler var?
Horasan erenleri ve göçle gelen Türkmen gruplarının Anadolu'nun kültürel bütünlüğüne ve merkezi otoritenin oluşumuna hayati bir rol oynadığına dair belirtiler vardır. Bu gruplar, Anadolu'nun çeşitli bölgelerine yerleşerek zaviyeler kurmuş ve bu merkezler kültür, imar ve din faaliyetleri için önemli birer alan haline gelmiştir. Bu dönemde Anadolu'da yaşayan Hıristiyan gruplarla etkileşim içinde olan Horasan erenleri ve Türkmen grupları, ortak bir kültürel doku oluşturmuş ve Anadolu'nun her tarafına yayılan dini cemaatlerin oluşumuna katkıda bulunmuştur. Bu süreçte, dervişlerin köylere yerleşerek tarım ve eğitim faaliyetlerine katılmaları, merkezi otoriteler tarafından desteklenmiş ve bu gruplara çeşitli ayrıcalıklar tanınmıştır. Bu şekilde, Anadolu'nun en uzak köşelerine bile zaviyeler açılmış ve bu zaviyeler aracılığıyla ortak bir kültürel kimlik oluşmaya başlamıştır. Bu süreçte Kütahya'ya yerleşmiş olan dervişler, sağladıkları dünyevi ve manevi hizmetlerle çevrelerinin saygısını kazanmışlar ve bazıları güzide şahsiyetler olarak kabul edilmiştir. Bu dönemde Kütahya merkezinde tespit edilen türbe, yatır ve ziyaretgah yerleri şunlardır:
Ahi Evren Türbesi: Ahi Evren Mahallesi'nde bulunan türbenin içerisinde dört merkat bulunur ve burası Ahi Evren Baba'ya aittir.
Ahi İzzettin Türbesi: Ahi İzzettin Mahallesi'nde bulunan türbenin kitabesi olmamakla birlikte, Yakup Çelebi imaretinin aşçılığını yapmıştır.
Ahi Arslan Türbesi: Sultanbağı Ahiaslan Sokağı'nda bulunan bu türbenin kitabesinde "eşşehit İhsan Efendi" yazmaktadır ve çevrede Arslan Sultan Tekkesi olarak bilinir.
Ahi Erbasan Türbesi: Ahi Erbasan Mahallesi'ndeki mezarlıkta bulunan türbe, Germiyanoğulları zamanındaki Kütahya ahilerine aittir.
Paşam Sultan Türbesi: Ulucami ile İshak Fakih Camii arasında ana cadde üzerinde yer alan bu türbenin giriş kapısı Kurşunlu Cami Sokağı'na giden yoldadır.
Erguniye Türbesi: Celalettin Ergun Çelebi'nin gömülü olduğu bu türbe, Kütahya Mevleviliği'nin önemli simgelerinden biridir.
Gaybi Sultan Türbesi: Musalla mezarlığında bulunan bu türbe, büyük mutasavvıf Gaybi Sunullah hazretlerine aittir.
Karadonlu Can Baba Türbesi: Pirler Mahallesi'nde bulunan bu türbe, Aleviliği yaymış olan pirlerden Karadonlu Can Baba'ya aittir.
Diğer türbe, yatır ve ziyaretgahlar ise şu şekildedir:
Ahi Mustafa Türbesi
Cemalettin Sultan Türbesi
Damlarca Türbesi
Erenler Tekkesi
Abdal Ece ve Seyit Ebül Vefa Türbesi
Bedrettin Sabiti Türbesi
Acem Sultan Türbesi
Ali Bab Türbesi
Alemdar Sultan Türbesi
Bun Dede Türbesi
Fatma Ana Türbesi
Gazi Musa Türbesi
Hazırlık Sultan Türbesi
Hacı İbrahim Sultan Türbesi
İshak Fakih Türbesi
Karagöz Ahmet Paşa Türbesi
Şeyh Mehmet Salih Efendi Türbesi
Ömer Bari Türbesi
Şeyh Muslıhittin Efendi Türbesi
Ersek Sultan Türbesi
Rabia Hatun Gümüşeşik Türbesi
Kesik Başlar- Kurukafa
Yorgun Çelebi Türbesi
Üçler-Yediler-Kırklar
Merkez köylerde ve çevresinde de birçok türbe, yatır ve ziyaretgah bulunmaktadır. Bunlar arasında Anasultan Türbesi, Tekke Deresi'ndeki Türbe, Hava Nine, Pir Ahmet Beşiri Türbesi, Osman Dede Türbesi, Şeyh Halil Dede Türbesi, İki Ahi Türbesi, Seyit Ömer Türbesi, Gevrek Seydi Türbesi, Doğuarslan Köyü Türbesi gibi yerler sayılabilir.
Altıntaş, Aslanapa, Domaniç, Dumlupınar, Emet, Gediz, Hisarcık, Simav, Şaphane, Tavşanlı gibi çeşitli ilçelerde de birçok türbe, yatır ve ziyaretgah bulunmaktadır. Bu yerlerde de çeşitli dini ve manevi şahsiyetlere ait mekanlar bulunmaktadır.
