Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Hazine kasasını doldurmak için açıkladığı tasarruf tedbirlerinin ardından vatandaşlara yönelik de yeni vergilerin ve vergi artışlarının geleceğinin sinyalini verdi. Yapılması planlanan yeni düzenlemeye göre evini aldıktan 5 yıl sonra satandan da gelir vergisi alınacak. Ayrıca her yıl alınan emlak vergisinin de iki veya daha fazla konutu olanlardan katlamalı olarak tahsil edilmesi ve satış bedelinin ekspertiz tarafından belirlenmesi gündemde. Ayrıca tapu harç bedelleri de belediye rayiç bedeli üzerinden değil ekspertiz raporuna göre çıkan fiyat üzerinden belirlenecek. Yine evini kiraya verenlerin gelir vergisi öderken belli bir tutarın istisna olarak düşülmesi uygulamasına da son verileceği de iddialar arasında. Bakanlık halen yılda ortalama 110 milyar TL kira vergisi toplarken yapılacak düzenlemeyle bu rakamın 210 milyar TL’ye çıkması bekleniyor. Fakat konut yatırımının ülkemizde dezavantajlı hale gelmesi nedeniyle konutunu satıp yurtdışına yönelecek yatırımcılar nedeniyle bu rakam 70 milyar TL’ye kadar inebilir.
İnşaat durur, kira artar
Ekonomist Naki Bakır, konut sektöründe vergi tedirginlik yaşandığını, konutun yatırım aracı olma cazibesini yitireceği ve sektördeki arz fazlalığını nedeniyle sektörün durma noktasına gelebileceğini aktardı.
Kira gelirlerinden elde edilen gelir vergisinde istisna tutarının da iptal edilmesiyle ev sahiplerinin bu farkı kiraya yansıtacağına dikkat çeken Bakır, bunun sonucunda kiraların da artacağını söyledi. Konut yatırımcısının özellikle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) yöneldiğini belirten Bakır, “KKTC’de konut sektörü, katlamalı değer artışı, kısa amortisman süresi ve döviz üzerinden kira geliri gibi faktörlerin etkisiyle rekor düzeyde talep artışı kaydediyor. KKTC’de satılık 1+1 dairelerin fiyatı ise 55 bin Sterlin’den başlıyor. Girne merkezde 1+1 bir dairenin kirası 400-650 Sterlin arasında değişiyor. Konut alıcılarının KKTC’ye ilgisindeki patlama, Ada’da inşaat sektörüne de rekor bir ivme kazandırmış durumda” diye konuştu.
‘Sıfır faizli’ kredi
KKTC'ye sadece nüfus cüzdanıyla girebilmesi, Türkiye’ye 1 saatlik uçuş mesafesinde olması ve Türkçe konulması da bu ülkeyi öne çıkarıyor. Gayrimenkul Yatırım Uzmanı Deniz Kezer, dünyaca ünlü yatırım dergisi Forbes’in Kıbrıs’ı ‘Dünyanın yatırım yapılabilir en iyi ülkesi’ olarak açıkladığını, sadece Türkiye’den değil dünyanın bir çok noktasından yatırımcının Kıbrıs’a yöneldiğini söyledi. Önceki yıllarda casinolar için KKTC’ye gelenlerin artık yatırım için bu ülkeye gittiğini belirten Kezer, “Türklerin KKTC’de 3 konuta kadar alma hakkı var. Vergi artışı iddiaları vatandaşı yeni arayışlara yönlendirdi ve ilk adres Kıbrıs oldu. Ayrıca KKTC’de inşaat firmaları sattıkları projelere sıfır faizle kredi veriyor. Aldığınız evi kiraya verdiğinizde aylığı da Sterlin olarak alıyorsunuz. Hatta çoğu firma projelerinizi sizin adınıza yönetip 2 yıllık kira garantisi bile veriyor” dedi. Sadece yatırım amaçlı değil yazlık olarak da Türkiye’de yaşayanların tercihinin Kıbrıs olduğuna dikkat çeken Deniz Kezer, “Türkiye’de artan fiyatlar nedeniyle yabancının da ilgisi kesildi. Hem yerli hem de yabancılar artan fiyatlar, gelecek yeni vergiler, kira zam oranları gibi korkular nedenlerle artık Türkiye’den konut almak istemiyor. Zaten kredi olmak da imkansıza yakın. Hal böyle olunca yeni alternatifler öne çıkıyor” diye konuştu. KKTC’de her 10 gayrimenkul alımından 2’sini Türklerin yaptığını açıklayan Kezer bunu Almanlar, İngilizler ve İsraillilerin izlediğini kaydetti. İnşaat firmalarının Kıbrıs’ı küçük Dubai'i yapacaklarına dair açıklamalarını da hatırlatan Kezer, ev alınca her yıl yenilenen 1 yıllık oturma iznin de verildiğini sözlerine ekledi. Murat ERVİN
Ters köşe olunabilir
Ülkemizde 26 milyon konut olduğu tahmin edilirken Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre bu evlerin yaklaşık 7 milyonu kirada. Bu evlerden devlete ödenen kira vergisi geliri toplamı ise ortalama 105 milyar TL’yi buluyor. Yeni vergilerin hayata geçmesi halinde ise muafiyet ve istisna tutarlar kalkacağı için bu rakamın 2 katına çıkacağı tahmin ediliyor. Fakat artacak vergiler yatırımcının elindeki evi satmasına yönlendirdiği için 210 milyar hayali, 3’te 1 oranında düşüp 70 milyar TL’ye inebilir. Bu durumda mevcut vergi toplamından bile yüzde 30 civarında daha az vergi toplanabilir.
