Dünya üzerinde nadir görülen doğa olaylarından biri olan güneş tutulmaları, hem gökyüzü meraklılarını hem de dini ritüelleri takip edenleri bir araya getiriyor. Son dönemlerde güneş tutulmalarıyla ilgili merak edilen konulardan biri de bu olay sırasında kılınan özel namazlar. Peki, Güneş tutulmasında kılınan namaza ne denir? Küsûf namazı nasıl kılınır? İşte detaylar...
Güneş tutulmasında kılınan namaza ne denir?
Güneş tutulmaları, tarihin en eski zamanlarından beri insanların merakını uyandıran doğa olaylarından biridir. Bilim adamları bu olayın astronomik açıklamalarını yaparken, birçok kültür ve inanç sistemine göre güneş tutulmaları farklı anlamlar taşır. Bu anlamlardan biri de İslam dini içerisinde yer alan "küsûf namazı"dır.Küsûf namazı, güneşin tutulduğu zaman kılınan bir özel namazdır. Kur’ân-ı Kerîm’de güneş ve ay üzerine yapılan vurgularla ilgili açıklamalar bulunur. Güneş ve ayın Allah’ın varlığının birer delili olduğu vurgulanarak insanların ibret alması ve Allah’a karşı kulluk şuuru içinde olması istenir. Kur’an-ı Kerim’in Şems suresi, güneş anlamına gelen "şems" kelimesinden adını alır ve insanları Allah’ın varlığına, birliğine, ve ahirete inanmaya davet eder.
Güneş tutulmasıyla ilgili olarak Hz. Peygamber’in tavsiyeleri de önemlidir. Hz. Peygamber, güneş ve ay tutulmalarının doğum ya da ölümle ilgili olmadığını belirterek, bu olayları görenlerin Allah’ı zikretmelerini, tekbir getirmelerini, namaz kılmalarını ve sadaka vermelerini önermiştir. Ayrıca güneş tutulması esnasında Hz. Peygamber’in kıldığı "küsûf namazı" da önemlidir. Bu namazı cemaatle veya tek başına kılmak mümkündür ancak cemaatle kılınması daha faziletlidir.
Kısacası, güneş ve ay tutulmaları, Allah’ın varlığını hatırlatmak ve insanları ibret almaya çağırmak için önemli birer hatırlatıcıdır. Hz. Peygamber’in tavsiyeleri de bu durumda nasıl davranılması gerektiğini gösterir.
Küsûf namazı nasıl kılınır?
Küsuf namazı, Güneş'in tutulduğu zaman kılınan bir sünnet namazıdır, Hz. Peygamber (s.a.v.)'in de kıldığı ve ümmetine tavsiye ettiği bir ibadettir. Namaz, güneş tutulmasının başlangıcından itibaren kılınabilir ve tutulma sona erene kadar devam eder. Genellikle 2 rekât olarak kılınır, ancak bazı rivayetlere göre 4 rekât olarak da kılınabilir. Namazda Fatiha'dan sonra uzun sureler okunması tavsiye edilir, özellikle Bakara Suresi gibi uzun surelerin okunduğu rivayet edilmiştir. Ayrıca, namaz sırasında dua etmek ve istiğfar dilemek sünnettir.
Küsuf namazı cemaatle kılınabileceği gibi bireysel olarak da kılınabilir, ancak mümkünse camide cemaatle kılınması daha faziletli kabul edilir. Namazın vakti güneş tutulmasının başlangıcından sona ermesine kadar olan zaman dilimidir. Namaz kılınırken ezan ve kamet okunmaz, sadece güneş tutulması namazında cemaate "Namaz için cem olunuz" şeklinde seslenilebilir.
Hanefi fıkıhına göre Küsuf namazı en az 2 rekât olup 4 veya daha fazla rekât olarak da kılınabilir. Her rekâtta tek rükû ve iki secde yapılır. Diğer fıkıh mezheplerine göre ise her rekâtta uzunca bir sûre okunur ve kıyamdan sonra tekrar kıyam yapılır, böylece 2 rekât olarak tamamlanır.
Küsuf namazı, güneş tutulmasının Allah'ın kudretini gösteren bir işareti olduğu için kılınır ve bu vesileyle Allah'a şükran duyguları ifade edilir. Namazın hikmeti, bu tür olaylar karşısında Allah'a sığınmak, O'nu anmak ve dua etmek suretiyle korku ve endişeleri gidermektir.
