Gaziantep Zeugma Antik Kenti, tarihi ve kültürel değerleriyle öne çıkan önemli bir yapıdır. Ancak birçok kişi, bu antik kentin adının ne anlama geldiğini ve nereden geldiğini merak etmektedir. İşte, Zeugma Antik Kenti'nin adının kökeni hakkında detaylı açıklamalar...
Zeugma Antik Kenti'nin adı nereden geliyor?
Gaziantep ili Nizip İlçesi'nde, Belkıs Köyü sınırları içerisinde Fırat Nehri'nin kıyısında yer alan Zeugma Antik Kenti, tarih boyunca önemli bir stratejik konumda bulunmuştur. Kent, yaklaşık 20 bin dönümlük bir arazi üzerine kurulmuş olup, Fırat Nehri'nin geçilebilir en sığ yerinde olması nedeniyle askeri ve ticari bakımdan büyük önem taşımıştır. Antik dönemde, döneminin en büyük kentlerinden biri olan Zeugma, çeşitli isimlerle anılmıştır ve tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır.
Zeugma Antik Kenti'nin adı, tarihi süreç içerisinde çeşitli dönemlerde değişiklik göstermiştir. Büyük İskender'in generallerinden ve daha sonra Suriye Kralı olan Selevkos Nikator, M.Ö. 300 yılında Fırat Nehri'nin adıyla kendi adını birleştirerek burada "Selevkos Euphrates" adında bir kent kurmuştur. Daha sonraki dönemlerde, M.Ö. 1. yüzyılda Roma hakimiyetine giren kent, bu hakimiyet değişikliğiyle birlikte adını da değiştirerek "Zeugma" adını almıştır. Zeugma, köprü veya geçit anlamına gelen bir kelime olup, dünya çapında bilinen bir terimdir.
Roma İmparatorluğu'nun 4. Skitia Lejyonu'nun burada konuşlandırılması ve ticaretin gelişmesiyle Zeugma, kısa sürede 80 bin nüfusa ulaşmış ve dünyanın en büyük kentlerinden biri haline gelmiştir. Öyle ki, Zeugma'nın komşusu Antakya (Antiokheia) ve Mısırdaki İskenderiye'den (Aleksandreia) daha küçük, Atina (Athena) ile aynı büyüklükte olduğu bilinmektedir. Pompei ve şimdiki dev metropol Londra'dan (Londinum) ise birkaç kat büyük olduğu kaydedilmiştir.
Ünlü coğrafyacı Strabon da Zeugma'dan bahsetmiş ve Hellenistik dönemde Selevkos Nikator zamanında kentte önemli imar faaliyetleri gerçekleştirildiğini belirtmiştir. Kentte bulunan Akropol üzerine kader tanrıçası Thyke'nin bir tapınağı inşa edilmiş olup, bu tapınak günümüzde hala toprak altında bulunmaktadır. Ayrıca, Zeugma Antik Kenti kendi şehir sikkesini de basmış ve sikkeler üzerine Thyke tapınağı ile güçlülüğü simgeleyen Roma Kartalı motifini işlemiştir.
