Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Basın Yayın Tekniği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşe Çatalcalı Ceylan'ın liderliğini yaptığı "Kosova Basın Tarihi Çalışmalarında Sözlü Tarih ve Metin Madenciliği Yoluyla, Tan (1969-1999) ve Yeni Dönem Gazete (1999-2008) Haberlerinde Kosova Türklerinin Temsili" projesi tamamlandı.
Kültür Bakanlığı Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) tarafından desteklenen bu uluslararası proje, Ege, Prizren ve Priştine üniversitelerinden 7 araştırmacının katılımıyla gerçekleştirildi. Proje kapsamında, Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyeleri Doç. Dr. Ayşe Çatalcalı Ceylan, Doç. Dr. Tolga Çelik, Dr. Ögr. Üyesi Soner Yağlı ve Prizren Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Elsev Brina Lopar yer aldı. Ayrıca, Ayla Karataş, Sümeyye Akdağ ve Esin Muzbeg gibi araştırmacılar da projede görev aldı.
Proje, Tan ve Yeni Dönem gazetelerinde yer alan haberler üzerinden, Türk topluluklarının Kosova'daki toplumsal değişim sürecinin basına nasıl yansıtıldığını ve aktör ağ teorisi bağlamında nasıl ilişkiler ağı oluşturulduğunu inceledi. Proje kapsamında, Tan ve Yeni Dönem gazetelerinde çalışan 10 gazeteci ile sözlü tarih çalışması yapıldı ve gazetelerdeki haberler metin madenciliği yöntemiyle detaylı bir şekilde incelendi. Türk topluluklarına ilişkin kültür-sanat, ekonomi, politika-siyaset, eğitim ve dil sorunlarına ilişkin ortaya çıkan ilişkiler ağı aktör-ağ teorisi bağlamında değerlendirildi.
Proje kapsamında yapılan sözlü tarih çalışmasına Tan gazetesinden Reşit Hanadan, Enver Baki, Şerafettin Ömer, Altay Suroy, Aziz Serbest ve Yeni Dönem'den Taner Güçlütürk, Enis Tabak, Esin Muzbeg, Orhan Lopar ve Arzu Bütüç katıldı. Gazetecilerin röportajlarına dayanarak yapılan sözlü tarih çalışması, Tan ve Yeni Dönem gazetelerinin kapanmasının ardından Türk topluluklarının sorunlarının duyurulmasında yaşanan kaybı vurguladı.
Proje Yürütücüsü Doç. Dr. Ayşe Çatalcalı Ceylan, projenin Türk topluluklarının yaşadığı geçmişten günümüze sorunlarını "Eğitim", "Kültür-sanat", "Politika-siyaset", "Türk dili" ve "Ekonomi" konularında incelediğini belirtti. Türkiye'nin desteğinin ön planda olduğu haberlerde, Türk dilinin yaşatılması için eğitim alanında adımların artırılması gerektiği ortaya çıktı.
Projeyi değerlendiren Prizren Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Elsev Brina Lopar, yazılı gazetelerin Kosova Türk topluluğunun sesi olması gerektiğini vurguladı. Türkiye'nin katkısıyla oluşturulan gazeteler ve istihdam edilen gazeteciler aracılığıyla Türk topluluğunun yaşamına tanıklık edilmesi gerektiğini belirtti.
Projede görev alan diğer öğretim üyeleri Doç. Dr. Tolga Çelik ve Dr. Öğretim Üyesi Soner Yağlı, haberlerin metin madenciliği yoluyla incelendiğini ve Kosova Türk topluluğunun sorunlarının ağ teorisi bağlamında ilişkiler ağıyla ortaya konulduğunu belirtti. Türkçe eğitim, kültür-sanat etkinliklerinin desteklenmesi, Türkiye ile ticaret ilişkilerinin geliştirilmesi gibi konularda öneriler sunulduğunu belirttiler.
