Elazığ Valisi Ali Galip'in adının anıldığı olay, yakın tarihlerde meydana geldi ve kamuoyunda geniş yankı uyandırdı. Detaylı bilgiler ve gelişmelerle birlikte, bu hadise üzerine yoğun bir araştırma ve tartışma süreci devam ediyor. Peki, Ali Galip olayı nedir? Elazığ Valisi Ali Galip hadisesi ne zaman? Konuya yönelik tüm detaylar için okumaya devam edin.
Ali Galip olayı nedir?
Ali Galip Olayı, Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin, Elazığ Valisi Ali Galip Bey’in önderliğinde Sivas Kongresi'nin yapılmasını engellemeye ve Mustafa Kemal Paşa'yı ortadan kaldırmaya, Heyet-i Temsiliye ve Millî Mücadeleyi durdurmaya çalıştığı girişim olarak bilinir.
Bu olaya Elazığ Valisi Ali Galip Bey'in yanı sıra Malatya Mutasarrıfı Halil Bey, İngiliz istihbarat Binbaşısı Covbertin Noel ve Kürt Teali Cemiyeti'nin kurucularından olan Kürt aşiret reislerinin oğulları da katılmıştır.
Olayın Nedenleri:
Damat Ferit Sadrazamlığındaki Hürriyet ve İtilaf Fırkası Hükûmeti, saltanatın sürdürülebileceğini düşünerek İngiltere ile iyi ilişkiler kurmayı amaçlamaktaydı. Ferit Paşa, İngilizlerin desteğiyle millî direnişi kırmak için Hilafet Ordusu'nu kurdurdu ve Kuvâ-yi Milliye'cilerin öldürülmesini hedefleyen bir fetva çıkarttırdı.
Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa ise Amasya Tamimi'nde İstanbul Hükûmetinin acz içinde olduğunu belirterek milleti kurtaracağına inanmıştı. Bu durum, hükûmet ile arasındaki gerilimi artırmış ve Sivas'ta bir kongre toplanmasını sağlamıştı.
Elazığ Valisi Ali Galip hadisesi ne zaman?
İstanbul'da Damat Ferit hükûmeti, İngiliz Yüksek Komiserliği ve Kürt Teali Cemiyeti'nin kurucusu olan bazı Kürt ileri gelenleri arasında bir komplo olarak planlandı. Dahiliye Nazırı Adil Bey, Ali Galip'i Sivas'a vali olarak göndererek orada karışıklıkları engellemesini sağlamak istedi. Ancak asıl amaç, Mustafa Kemal Paşa'nın etkisiz hale getirilmesi ve Sivas Kongresi'nin yapılmasının önlenmesiydi.
İstanbul'da yapılan toplantıda İngiliz görüşü, Kürt aşiretlerinin kendi başlarına hareket etmemeleri gerektiği yönündeydi. Bu toplantıda, İngiliz istihbarat subayı Covbertin Noel'in de katılımıyla planlar yapıldı.
Sivas Kongresi'nin dağıtılması ve Mustafa Kemal Paşa'nın ortadan kaldırılmasını amaçlayan girişimi başlatanların İngiliz Hükûmeti'nin bilgisi ve desteği dahilinde Kürdistan Teali Cemiyeti üyeleri ve İstanbul Hükûmeti olduğu görülmektedir.
Tertipçiler, Malatya'ya gelerek planlarını uygulamaya başladılar. Ancak Mustafa Kemal Paşa'nın çabaları ve askeri düzenlemeler, planın başarısız olmasını sağladı.
Sonuç:
Mustafa Kemal Paşa'nın kararlılığı ve organize ettiği direniş, Ali Galip Olayı'nın sonuçsuz kalmasını sağladı. Bu olay, Millî Mücadele'nin seyrini etkilemiş ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde önemli bir dönemeç olmuştur.
