Bağımlılık denince çoğumuzun aklına uyuşturucu, alkol ya da sigara gelir. Ancak gerçek şu ki, bağımlılık sadece bu maddelerle sınırlı değil; telefonlar, sosyal medya, hatta bazı insanlar bile hayatımızın vazgeçilmez parçaları haline gelebiliyor. Peki, bağımlılıklar neden bize bu kadar olağan geliyor?
Öncelikle, bağımlılıklar hayatımıza sinsi bir şekilde yerleşir. Başlangıçta masum bir alışkanlık gibi görünen bu davranışlar, zamanla gündelik yaşamımızın bir parçası olur. Sabah gözümüzü açar açmaz telefona bakmak, işten çıkıp hemen bir kadeh içkiyle rahatlamak veya her fırsatta sosyal medyada kaybolmak... Hepsi birer bağımlılığa dönüşebilir ve farkına bile varmadan kendimizi onların esiri buluruz. Araştırmalar, dünya genelinde insanların ortalama olarak günde 3 saatini sosyal medyada geçirdiğini ve bunun uzun vadede depresyon, anksiyete ve yalnızlık gibi sorunlara yol açtığını gösteriyor .
Bağımlılıkların bize bu kadar olağan gelmesinin bir diğer nedeni, toplumsal normlar ve çevremizdir. Çoğumuz etrafımızdaki insanlardan etkileniriz. Arkadaşlarımızın çoğu sigara içiyorsa, bu durum bize de normal gelmeye başlar. Yapılan bir çalışma, sigara içen arkadaşlara sahip olmanın, kişinin sigaraya başlama olasılığını % 61 oranında artırdığını ortaya koyuyor. Sosyal medyada sürekli bildirimler alıyorsak ve çevremizdeki herkes buna bağımlıysa, biz de bu durumu olağan kabul ederiz. Zaten insan, doğası gereği, uyum sağlamak ve toplumda kabul görmek ister. Bu da bağımlılıkların normalleşmesine yol açar.
Bağımlılıkların olağan hale gelmesinin belki de en tehlikeli yönü, farkındalığımızı kaybetmemizdir. Kendimizi savunma mekanizmaları geliştirirken buluruz: "Herkes yapıyor, benimki ne ki?" ya da "Bir kereden bir şey olmaz" gibi düşüncelerle kendimizi rahatlatırız. Ancak bu düşünceler, bizi bağımlılığın pençesine daha da çeker.
Bağımlılıklarımızla yüzleşmek zor olabilir, çünkü onları kabullenmek demek, değişim ihtiyacını kabul etmek demektir. Ancak, bu döngüden çıkmak ve bağımlılıklarımızı kontrol altına almak mümkündür. İlk adım, bu bağımlılıkların farkına varmak ve onları olağan görmemeyi öğrenmektir. Destek aramak, profesyonel yardım almak ya da alternatif uğraşlar bulmak, bu süreçte bize yardımcı olabilir.
